• Αρχική /
• Σχετικά

Γενικά

Τα ιστορικά τεκμήρια (βιβλία, έγγραφα, χάρτες, σχέδια) περιέχουν, εκτός των άλλων στοιχείων, σημαντικές γεωγραφικές πληροφορίες οι οποίες αφορούν τόσο στο φυσικό όσο και στο ανθρωπογενές περιβάλλον των τόπων στους οποίους αναφέρονται. Οι πληροφορίες αυτές συχνά ενσωματώνονται σε αναπαραστάσεις διαφόρων ειδών όπως χαρακτικά, προοπτικά γραφήματα, οριζοντιογραφίες, σκαριφήματα, φωτογραφίες εποχής κ.λπ. Στα τεκμήρια που αναφέρονται στην Κύπρο είναι συχνή η παρουσία τέτοιων αναπαραστάσεων, καθώς το νησί αποτελούσε σημαντικό κόμβο δραστηριοτήτων στην ανατολική Μεσόγειο.

Ο διαδικτυακός αυτός τόπος δημιουργήθηκε στο πλαίσιο υλοποίησης, του ερευνητικού έργου με τίτλο: “Αναπαραστάσεις της Παράκτιας Ζώνης της Κύπρου μέσα από τομές ιστορικών χαρτών και άλλες απεικονίσεις”. Το έργο εκπονήθηκε από το Τμήμα Γεωγραφίας του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου και εντάσσεται στο πλαίσιο της ερευνητικής συνεργασίας με το Ίδρυμα Σύλβιας Ιωάννου.

Κύριοι στόχοι αυτής της συνεργασίας αποτελούν:

1. Η προώθηση της επιστημονικής έρευνας σε θέματα Ιστορικής Χαρτογραφίας και Γεωγραφίας της Κύπρου
2. Η απασχόληση νέων ερευνητών σε έργα σχετικά με τη Χαρτογραφία, την Γεωγραφία και τον Πολιτισμό, και
3. Η ελεύθερη δημοσιοποίηση και διάχυση των ερευνητικών αποτελεσμάτων στη διεθνή επιστημονική κοινότητα

Η ελεύθερης πρόσβασης διαδικτυακή εφαρμογή προσφέρει την δυνατότητα σε κάθε ενδιαφερόμενο, ερευνητή και εξερευνητή, να πλοηγηθεί στο ιστορικό παρελθόν της Κύπρου μέσα από τεκμηριωμένο εικονογραφικό υλικό, να το διερευνήσει και να το συγκρίνει με την σημερινή πραγματικότητα. Επιπλέον, κάθε χρήστης της εφαρμογής μπορεί να συμβάλλει, εάν επιθυμεί, στον περαιτέρω εμπλουτισμό της, παρέχοντας νέο υλικό ή συμμετέχοντας στην ερμηνεία του υπάρχοντος.

Περιγραφή του ερευνητικού έργου

Το ετήσιας διάρκειας ερευνητικό πρόγραμμα με τίτλο "Αναπαραστάσεις της Παράκτιας Ζώνης της Κύπρου μέσα από τομές ιστορικών χαρτών και άλλες απεικονίσεις" εκπονήθηκε από το Tμήμα Γεωγραφίας του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου, με επιστημονικά υπεύθυνο τον καθ. Χρίστο Χαλκιά, και με χρηματοδότηση του Ιδρύματος Σύλβιας Ιωάννου. Κύριος στόχος ήταν ο σχεδιασμός και η υλοποίηση ενός συστήματος με την μορφή διαδικτυακής εφαρμογής ελεύθερης πρόσβασης, για την αναγνώριση, οργάνωση και ταξινόμηση του περιεχομένου ιστορικών αναπαραστάσεων της νήσου Κύπρου.

Οι φάσεις υλοποίησης του έργου ήταν:

1. Επιλογή των ιστορικών αναπαραστάσεων, αρχειοθέτηση και σάρωση τους, επισκόπηση της σχετικής βιβλιογραφίας
2. Αναγνώριση και καταγραφή χαρακτηριστικών κάθε αναπαράστασης
3. Αναγνώριση και καταγραφή γεωγραφικών οντοτήτων κάθε αναπαράστασης
4. Δημιουργία επιλεγμένων σύγχρονων αναπαραστάσεων
5. Σχεδιασμός και υλοποίηση διαδικτυακής εφαρμογής
6. Βελτιστοποίηση, συντήρηση και εμπλουτισμός του έργου

Υλικό που χρησιμοποιήθηκε

Οι πηγές που χρησιμοποιήθηκαν στην υλοποίηση του ερευνητικού έργου προήλθαν από τη συλλογή του Ιδρύματος Σύλβιας Ιωάννου. Πιο συγκεκριμένα, χρησιμοποιήθηκε υλικό από τις παρακάτω πηγές κατά κύριο λόγο:

1. The Illustrated London News. July 20, 1878. No. 2038. [Από το:] Jan. 25, 1879 The Illustrated London News. Vol. LXXIII. July To December, 1878. Printed & Published By George C. Leighton 198 Strand London.
2. The English Pilot. Part III. Describing the Sea-Coasts, Bays, Roads, Gulphs, Harbours and Moulds; the Islands, Rocks, Shoals, and Dangers in the Mediteranian [sic] Sea.
3. The English Pilot. Part III. Describing the Sea-Coasts, Bays, Roads, Gulphs, Harbours and Moulds; the Islands, Rocks, Shoals, and Dangers in the Mediteranian [sic] Sea.
4. The Illustrated London News. July 27, 1878. No. 2039. [From:] Jan. 25, 1879 The Illustrated London News. Vol. LXXIII. July To December, 1878. Printed & Published By George C. Leighton 198 Strand London
5. Supplement to the Illustrated London News, July 27, 1878. [Από το:] Jan. 25, 1879 The Illustrated London News. Vol. LXXIII. July To December, 1878. Printed & Published By George C. Leighton 198 Strand London.
6. Map by the British Admiralty - Hydrographic Office, 1892, London
7. Map of Famagusta
8. Voyage Au Levant, C’est à dire Dans les Principaux endroits de L’Asie Mineure Dans les Isles De Chio, De Rhodes, De Chypre &c. De même que Dans les plus Considerables Villes D’Egypte, De Syrie, Et de la Terre Sainte; Enrichi de plus de Deux Cens Tailles-douces, où sont représentées les plus célébres villes, Païs, Bourgs, & autres choses dignes de remarque, le tout dessiné d’apres nature: Par Corneille Le Brun. Traduit du Flamand. A Delft, Chez Henri de Kroonevelt. MDCC. Avec Privilege
9. ΕΣΠΕΡΟΣ. Ἔτος Γ´. Ἐν Λειψίᾳ τῇ 1/13 Ὀκτωβρίου 1883 Ἀρ. 59. [From:] ΕΣΠΕΡΟΣ ΣΥΓΓΡΑΜΜΑ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΝ ΜΕΤΑ ΕΙΚΟΝΩΝ ΔΙΣ ΤΟΥ ΜΗΝΟΣ ΕΚΔΙΔΟΜΕΝΟΝ ΕΝ ΛΕΙΨΙᾼ. ΕΤΟΣ Α ́. 1881-1882. [... ΕΤΟΣ Β ́. 1882- 1883 ... ΕΤΟΣ Γ ́. 1883-1884 ... ΕΤΟΣ Δ ́. 1884-1885 ... ΕΤΟΣ Ε ́. 1885-1886 ... ΕΤΟΣ ΣΤ ́. 1886-1887 ... ΕΤΟΣ Ζ ́. 1887-1888 ... ΕΤΟΣ Η´. 1889. Ἐν Ἀθήναις τῇ 1/13 Ἰανουαρίου 1889 ...]
10. Twelve Etchings Of The Principal Views & Places Of Interest In Cyprus, By Tristram Ellis. With a descriptive account of each plate. 1879. London: Gammon & Vaughan, 112, New Bond Street, W.
11. Странствованія Василъя Григоровича-Барскаго [Travels of Vasili Grigorovich Barsky to the Holy Places of the Orient] ... 1723 nо 1747 ... Частъ I [... II ... III ... IV]

Από τις παραπάνω πηγές, επιλέχθηκαν, αναγνωρίστηκαν και σαρώθηκαν αναπαραστάσεις οι οποίες αναφέρονται στην παράκτια ζώνη της Κύπρου. Μοναδική πηγή που δεν απεικονίζει παράκτια ζώνη αποτελεί η προοπτική αναπαράσταση της Λευκωσίας (Η Λευκωσία εν Κύπρω) η οποία ενσωματώθηκε λόγω της ιδιαίτερης σπουδαιότητας της πόλης της Λευκωσίας για τη Γεωγραφία της Κύπρου.
Στον στατικό χάρτη που ακολουθεί, απεικονίζονται οι αριθμημένες θέσεις των αναπαραστάσεων (δηλαδή τα σημεία από τα οποία εκτιμάται ότι έχουν ληφθεί ή σχεδιασθεί) καθώς και ο προσανατολισμός τους.

Μπορείτε να δείτε λεπτομέρειες για κάθε αναπαράσταση κάνοντας κλικ στον παρακάτω διαδραστικό χάρτη:

Ομάδα έργου

Από το Τμήμα Γεωγραφίας του Χαροκόπειου Πανεπιστημίου:

• Επιστημονικός υπεύθυνος έργου: Χρίστος Χαλκιάς, Καθηγητής
• Διαχείριση αναπαραστάσεων και αναγνώριση γεωγραφικών χαρακτηριστικών: Ευάγγελος Παπαδιάς, υποψήφιος διδάκτορας
• Αναγνώριση γεωγραφικών χαρακτηριστικών: Χρίστος Πολυκρέτης, διδάκτορας
• Σχεδίαση σύγχρονων αναπαραστάσεων: Γιώργος Χαλκιάς, αρχιτέκτων μηχανικός
• Σχεδιασμός / ανάπτυξη βάσης δεδομένων και διαδικτυακής εφαρμογής: Χριστόφορος Βραδής, υποψήφιος διδάκτορας
• Αναγνώριση γεωγραφικών χαρακτηριστικών: Μαρία Κοιλάκου, μεταπτυχιακή φοιτήτρια

Από το Ίδρυμα Σύλβιας Ιωάννου:

• Προκαταρκτική έρευνα και επιλογή πηγών αναπαραστάσεων: Δώρα Μητσώνια
• Σαρώσεις τεκμηρίων: Δημήτρης Στεφάνου
• Παροχή βιβλιογραφίας, συμμετοχή σε κείμενα και ταύτιση τοπωνυμίων: Δρ. Μαρία Γιουρούκου, φιλόλογος

Λοιποί συνεργάτες:

• Συνδρομή στον εντοπισμό γεωγραφικών χαρακτηριστικών: Άννα Μαραγκού, αρχαιολόγος, ιστορικός τέχνης